เวลาที่เหมาะสมในการผสมพันธุ์สุนัข


“เมื่อไหร่ถึงผสมพันธุ์ดีละครับหมอ” เป็นคำถามยอดฮิต ที่ผู้เพาะพันธุ์สุนัขทั้งมืออาชีพและมือสมัครเล่นชอบยิงคำถามมาก่อนที่จะมีคำถามต่อ ต่อมาตามมาอีกเป็นพรวน ผสมเมื่อไหร่ก็ได้ครับถ้าสุนัขบ่าว-สาวมีความต้องการร่วมกัน แต่จะได้ทายาทหรือเปล่า อันนี้ยังไม่แน่นะครับ
ข้อมูลทั้งเก่าและใหม่หลากหลายข้อมูลทั้งจาก Breeder มืออาชีพหรือสัตวแพทย์ทั่วไปแม้แต่สัตวแพทย์เฉพาะทางที่คลุกคลีอยู่ในเรื่องราวเกี่ยวกับระบบสืบพันธุ์โดยเฉพาะก็มีข้อมูลต่างๆมาให้ใช้ ให้ปฏิบัติกันหลายทฤษฎี ว่าควรจะผสมพันธุ์สุนัขเมื่อไหร่ให้ได้ลูก หลายคำแนะนำที่มีก็เกิดคำถามว่า “ตกลงอันไหนดีกว่า” ผมคงให้คำตอบว่าคำแนะนำที่ว่ามาดีหมดละครับ ขึ้นอยู่กับเงื่อนไขของแต่ละบุคคล แต่ละสถานการณ์ว่าจะเลือกใช้วิธีไหนดี ลองมาดูข้อมูลตรงนี้ดีกว่าครับ เผื่อวันหน้าวันหลังจะได้นำมาปรับใช้ให้ได้ผลดังที่หวังและคุ้มค่ากับการลงทุน

วงรอบการเป็นสัดในสุนัข
หลายคนคงเบื่อในหัวข้อนี้แต่มันจำเป็นที่จะต้องกล่าวอ้างขึ้นมาก่อน อย่าพึ่งเซ็งนะครับ นึกว่าเห็นใจผู้ที่ยังไม่รู้ก็แล้วกัน โดยปกติวงรอบการเป็นสัดจะมี 4 ระยะดังนี้
1. ระยะก่อนการเป็นสัด (proestrus)
2. ระยะเป็นสัดที่แท้จริง (Estrus)
3. ระยะหลังการเป็นสัด (Diestrus)
4. ระยะพัก (Anestrus)

หลายคนก็มีคำถามต่อว่า แล้วจะรู้ได้อย่างไรละครับว่าสุนัขของผมอยู่ในระยะไหน ไม่ยากแต่ก็ไม่ง่ายครับ ไอ้ที่ไม่ยากก็คือว่าระยะ Proestrus นั้นส่วนใหญ่ก็เป็นระยะที่สุนัขมีเลือดออกมาทางช่องคลอด อวัยวะเพศบวมใหญ่ โดยค่าเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 9 วัน แต่ไม่แน่นะครับ บางตัวอาจจะน้อยหรือมากกว่าค่าเฉลี่ยนี้ก็ได้ ผมพบมาเยอะมากที่ไม่ได้เท่ากับค่าเฉลี่ย ส่วนระยะ Estrus นั้นเป็นระยะที่ต่อจากระยะ proestrus ค่าเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 9 วัน แต่ก็อาจน้อยหรือมากกว่าในสุนัขบางตัวเหมือนกัน ความสำคัญของระยะนี้คือจะเป็นระยะที่มีการตกไข่เกิดขึ้น แต่วันไหนต้องใช้เงินช่วยเพื่อหาวันตกไข่ Breeder บางคนสังเกตจากการที่อวัยวะเพศมีเลือดจางลง อวัยวะเพศอ่อนตัวลงแล้วจึงผสม สุนัขบางตัวก็ผสมติด หลายตัวก็ผสมไม่ติด เดี๋ยวค่อยมาว่ากันต่อละกันในหัวข้อต่อไปว่าจะแก้ปัญหาอย่างไรให้รู้วันไข่ตกแน่ชัดกว่านี้ กลับมาดูอีก 2 ระยะก่อนละกันคือระยะ Diestrus เป็นระยะหลังการเป็นสัด ถ้าผสมช่วงพันธุ์นี้ บอกได้เลยว่า ไม่ติดแหง แหง ช้าไปแล้วต๋อย ระยะนี้เป็นระยะที่มีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับการดูแล คุ้มครองการตั้งท้องแม้จะไม่ท้องจริงๆก็ตามเถอะ ระยะนี้กินเวลาประมาณ 2 เดือน หลังจากระยะนี้จะเข้สู่ระยะพัก (Anestrus) กินระยะเวลานานเป็นเดือนเป็นระยะที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงของรังไข่หรือฮอร์โมนต่างๆที่เกี่ยวข้องกับระบบสืบพันธุ์